Belediyelerin Evsel Katı Atık Tarife Raporları Hazırlarken Dikkate Almadığı Hususlar;

1. Toplam sistem maliyetinden Çevre Temizlik Vergisi toplamını düşüp kalan tutar üzerinden dağıtım yaparak kirleten öder ilkesine uymayan ve adil olmayan bir rapor hazırlanması. Yani ÇTV grup ve derecelerine göre tahakkuk eden Çevre Temizlik Vergilerini, Evsel atık ilgili gruplarından ayrı ayrı düşülmesi gerekirken toplam maliyet üzerinden düşülmesi.
2. Konutlara ait Çevre Temizlik Vergisi konutların sistem maliyetinden, konut dışı yerlere ait Çevre Temizlik Vergisinin konut dışı yerlerden düşülmesi gerekirken, toplam sistem maliyetinden düşülmesi.
3. Çevre Temizlik Vergisi miktarlarında tahsilat rakamlarını dikkate alınarak rapor hazırlanması.
4. Çevre Temizlik Vergisinin mahsup işlemlerinde Su ve Kanalizasyon İdaresinin tahakkuk ettiği ÇTV rakamlarının dikkate alınmaması. Ya da Su ve Kanalizasyon İdaresinin ÇTV tahakkuk miktarlarının dikkate alınarak ilçe belediyesi tarafından tahakkuk eden rakamların dikkate alınmaması.
5. Çeşitli nedenlerle öz kaynak getirisini hiç hesaplamaması ya da yanlış hesaplanması,
6. Ortalama maliyetin dikkate alınmaması.
7. Evsel atık üreticileri ile sözleşme yapılma zorunluğu olmasına rağmen sözleşme hiç yapılmadığı gibi sözleşme yapmanın ya da yapmamanın hukuki gerekçesinin raporda belirtilmemesi,
8. Vatandaşın bilgilendirilmesi ilkesine aykırı davranılarak gerekli bilgilendirme ve duyuruların yapılmaması,
9. Konut dışı yerlere ait mükellef sayılarının dikkate alınmayarak dağıtım yapılması. Mükellef sayıları dikkate alınmadan hazırlanan raporlar “Kirleten Öder” ilkesine aykırı hareket edilmesi neden olmaktadır.
10. Maliyet kalemleri doğru belirlenememektedir. Doğrudan ve dolaylı maliyetlere bağlı paylaşılan maliyetlerin dağıtımının hiç yapılmadan bulunan tüm maliyetler kalemlerinin sistem maliyetine eklenmesi. Bu durumdan dolayı sistem maliyeti çok yüksek çıkabilir.
11. Kılavuzda belirtilen bölgesel kotlarda kentsel ve kırsal ayrımının dikkate alınmadan sadece kentsel ya da sadece kırsal olarak hesaplamalar yapılması.
12. Bazı evsel atık üreticilerine tam maliyet ve kirleten öder ilkesine aykırı olarak rapor hazırlamaksın muaf tutulması veya tahakkuk yapılması.
13. Meclis kararı olmadan tahakkuk yapılması.
14. Yapılan tahakkukların nasıl oluştuğu nerden geldiği belli olmaksızın rastgele bir rakam belirleyerek bu bedeli evsel atık üreticilerinden talep edilmesi.
15. Bazı bölgelerde konutların tamamen muaf tutulması,
16. Bazı bölgelere ya da kuruluşlara Evsel Katı atık hizmeti götürülmemesine rağmen buralardan evsel atık bedelinin talep edilmesi sonucunda mükellefin bu durumu yargıya taşıması.
17. Hiç olmayan mükellef grupları için tarife maliyet hesabı yapılarak,  tahsil edilemeyecek bir tahakkuku tarife listesinde belirtmek suretiyle tam maliyet ilkesine aykırı hareket edilerek tam maliyet elde edilememesi. Bu durum Sayıştay tarafından eleştiri konusu yapılmaktadır.
18. Toplam maliyetin konut ve konut dışı yerlere dağıtımının doğru yapılamaması
19. Yapılan tarife raporunun sağlamasının yapılmaması,
20. Konut ve konut dışı yerlerin toplam atık miktarı üzerinden dağılım oranının hesaplaması yapılırken; konutlar için esas alınan değerin kılavuz değerlerinden hesaplanıp, çıkan rakamı gerçek atık miktarından düşülmesi yapılan en büyük yanlışlıklarından başında gelmektedir. Böyle hesaplama yapılması konutlara düşen atık miktarının çok yüksek çıkmasına sebep olmaktadır. Örneğin;

Kılavuza göre öngörülen kişi başı atık miktarı kg olarak 1,15 olduğunu, nüfusunda 60 bin olduğunu, gerçek atık miktarının ise 35.000 ton olduğunu varsayarak hatalı hesaplamaya örnek vermiş olalım.
Kılavuz Göre Atık Miktarı : 1,15
Nüfus : 60.000
Gerçek Atık Miktarı: 35.000

60.000 * 1,15 * 365 = 25.185 Ton Kılavuza Göre Konutlara ait Atık Miktarı hesaplanmıştır.

Gerçek Atık miktarından, kılavuza göre konutlara düşen atık miktarını çıkardığımız zaman;

35.000 - 25.185 = 9.185 Ton konut dışı yerlere ait atık miktarı hesaplanmaktadır.

Ancak, gerçek durum böyle değildir. Çünkü bir tarafdan kılavuz değerleri dikkate alınırken, diğer tarafta gerçek değerler dikkate alınarak iki farklı değerler birbirinden çıkarılarak hesaplama yapılmaktadır. Bu durumu başka bir açından değerlendirdiğimiz zaman gerçek atık miktarının 35.000 Ton değilde  25.000 ton olduğunu varsayarak bu durumda konut dışı yerlere dağıtılacak atık miktarı kalmayacağı gibi, eksiye de düşebilir. 

Peki doğru dağıtım nasıl yapılır?

Kılavuzda belirtilen konut ve konut dışı tüm değerler üzerinden bütün evsel atık üreticilerine düşen atık miktarları hesaplandıktan sonra kılavuza göre çıkan toplam atık miktarından yine kılavuza göre konutlara düşen atık miktarının oranlaması yapılarak, çıkan oran üzerinden gerçek atık miktarlarının dağıtımı yapılmalıdır. 

Ortalama bir belediye için yıllık 2 milyon civarında gelir oluşturan, bu ücretin alınabilmesi için doğrudan bir evsel katı atık ücret tarifesine ihtiyaç vardır. Tarife yanlışlığı, sonrasında dava konusu edilerek sonrasında bu gelirden mahrum kalmaya yol açacaktır.

Konu hakkında ayrıntılı bilgi için lütfen bizim iletişime geçiniz.